RABİA ŞAHİN / ANKARA-BHA

6 Şubat 2023… Türkiye, tarihe “asrın felaketi” olarak geçen depremlerle sarsıldı. Kahramanmaraş merkezli 7,7 ve 7,6 büyüklüğündeki iki büyük deprem, 11 ilde büyük yıkıma yol açtı. Binlerce bina yerle bir oldu, on binlerce insan hayatını kaybetti, milyonlarca kişi evsiz kaldı. Yıkımın büyüklüğü, enkaz altında geçen günler, arama kurtarma çalışmaları ve uluslararası yardımlarla geçen süreç, hafızalardan silinmeyecek izler bıraktı.

Sabahın ilk ışıklarıyla şehirler yok oldu

Saat 04.17’de meydana gelen ilk büyük deprem, geniş bir alanda hissedildi. Hatay, Gaziantep, Malatya, Adıyaman, Diyarbakır, Şanlıurfa, Osmaniye, Kilis ve Elazığ başta olmak üzere 11 ili etkileyen sarsıntı, şehirleri enkaza çevirdi. Enkaz altında kalan vatandaşların bekleyişi, felaketin büyüklüğünü ortaya koydu. İnsanlar, soğuk kış gecesinde sokaklara döküldü, artçı sarsıntılar devam ederken büyük korku ve panik yaşandı.

Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte felaketin boyutu daha da netleşti. Binlerce bina yıkılmış, yollar kapanmış, iletişim hatları kesilmişti. Özellikle Hatay, Kahramanmaraş ve Adıyaman gibi illerde büyük yıkım yaşandı. Saatler ilerledikçe arama kurtarma çalışmaları başladı, ancak ilk müdahalelerde koordinasyon eksikliği nedeniyle bazı bölgelere geç ulaşılabildi.

Arama kurtarma çalışmaları ve seferberlik

Felaketin ardından Türkiye genelinde büyük bir seferberlik başladı. Arama kurtarma ekipleri, madenciler, gönüllüler ve sivil toplum kuruluşları bölgeye akın etti. İlk 72 saat içinde enkaz altında kalanların sağ olarak çıkarılması için zamana karşı büyük bir yarış verildi. Zorlu kış koşulları ve artçı sarsıntılar, çalışmaları güçleştirdi.

Bununla birlikte, Türkiye’nin dört bir yanından ve dünyanın çeşitli ülkelerinden gelen yardımlarla destek sağlandı. AFAD’ın koordinasyonunda yüzlerce uçak ve tır ile bölgeye yardım malzemeleri taşındı. Yüz binlerce çadır, konteyner ve gıda kolisi gönderildi. Uluslararası arama kurtarma ekipleri de enkaz çalışmalarına katıldı.

Küreselde çapta 6 Şubat depremi

6 Şubat depremleri, küresel çapta büyük yankı uyandırdı. Dünya basını, felaketin boyutlarını günlerce manşetlerine taşıdı. Uluslararası medya kuruluşları, deprem bölgelerinden canlı yayınlar yaptı.

Türkiye’nin yanı sıra birçok ülke, yardım ekiplerini ve insani yardım malzemelerini bölgeye yönlendirdi. Japonya, Almanya, ABD, İsrail, Azerbaycan ve Yunanistan başta olmak üzere 90’dan fazla ülke, arama kurtarma çalışmaları ve insani yardım faaliyetlerine destek verdi.

Hayatlar yeniden inşa ediliyor

Depremin ardından iki yıl geçti. Bölgede enkaz kaldırma çalışmaları büyük ölçüde tamamlandı ve kalıcı konut projeleri hız kazandı. TOKİ tarafından yapılan yeni konutlar teslim edilmeye başlanırken, prefabrik ve konteyner kentlerde yaşam devam ediyor.

Ancak, bölgedeki sosyoekonomik yaralar hâlâ sarılmaya çalışılıyor. İş yerlerini kaybeden esnaf, eğitim hayatına devam etmeye çalışan öğrenciler, yeniden ayağa kalkmaya çalışan aileler için süreç henüz tamamlanmış değil.

6 Şubat, Türkiye’ye deprem gerçeğini bir kez daha hatırlattı. Uzmanlar, şehirlerin depreme dayanıklı hale getirilmesi gerektiğini vurgularken, afet yönetimi konusunda daha kapsamlı adımlar atılmasının önemine dikkat çekti.