ANKARA-BHA

Avustralya’da iklim değişikliğinin en belirgin sonuçlarından biri olarak öne çıkan aşırı sıcaklıklar, fiziksel sağlığın yanı sıra ruhsal sağlık üzerinde de tehdit oluşturuyor. 2003-2018 yılları arasında elde edilen sağlık verilerine dayanan yeni bir araştırma, yüksek sıcaklık dönemlerinde ruhsal ve davranışsal bozukluklarla (MBD) bağlantılı hastane başvurularında artış olduğunu ortaya koydu.

Söz konusu bozukluklar arasında kaygı, depresyon, bipolar bozukluk, şizofreni ile madde ve alkol bağımlılığı gibi rahatsızlıklar yer alıyor.

Araştırmada, küresel ısınmanın sanayi öncesi seviyelerin 3 derece altında tutulması durumunda bile, MBD vakalarının 2030’larda yüzde 11, 2050’lerde ise yüzde 27,5 oranında artabileceği öngörüldü. Hiçbir önlem alınmaması hâlinde ise bu oranın 2050’ye kadar yaklaşık yüzde 49’a ulaşabileceği belirtildi.

Adelaide Üniversitesi’nden çevre sağlığı uzmanı ve çalışmanın başyazarı Peng Bi, iklim değişikliğinin ruh sağlığı üzerindeki etkilerinin dünya genelinde giderek daha fazla kabul gördüğünü ancak önlem alınmazsa bu etkilerin daha da kötüleşeceğini ifade etti. Bi, sıcaklık artışlarının yalnızca kaygı değil, ciddi psikiyatrik rahatsızlıkları da tetikleyebileceğini ve özellikle genç bireylerin bu etkilerden daha fazla zarar görebileceğini belirtti.

Çalışmada, 2008 yılında Adelaide’de yaşanan 15 günlük sıcak hava dalgasının, çocuklarda MBD kaynaklı hastane başvurularını yüzde 64, 75 yaş ve üzeri bireylerde ise yüzde 10 oranında artırdığı tespit edildi. Bilim insanları, aşırı sıcakların beyne giden oksijen miktarını değiştirebileceğini, uyku düzenini bozabileceğini ve stres yanıtlarını etkileyebileceğini değerlendiriyor.

Araştırmada, genç bireylerin fizyolojik olarak sıcaklığa daha dayanıklı olmalarına rağmen, genellikle gerekli önlemleri almadıkları ve açık havada daha fazla zaman geçirdikleri için daha yüksek risk altında oldukları ifade edildi.

Avustralya’da hâlihazırda her iki kişiden biri, yani yaklaşık 8,6 milyon kişi yaşamının bir döneminde bir MBD tanısı alıyor. Isıyla bağlantılı hastaneye yatış oranının 2050 yılına kadar yüzde 1,8’den yüzde 2,8’e çıkabileceği tahmin ediliyor.

Çalışmanın başyazarı Jingwen Liu ise mevcut genç nüfusun MBD’lerle erken yaşta karşı karşıya kalmasının, iklim krizinin getirdiği zihinsel yükle birleşerek toplumsal dayanıklılığın artırılmasını zorunlu hâle getirdiğini kaydetti.

Uzmanlar, halk sağlığı profesyonelleri ile sağlık hizmeti sunucularının, sıcak hava koşullarının ruh sağlığı üzerindeki etkilerini daha iyi anlaması ve toplulukları bu etkilerden koruyacak yeterliliğe ulaşması gerektiğini vurguladı.

Araştırma, Nature Climate Change dergisinde yayımlandı.